Ugruntowani w Bożej miłości – Rada ŚFL w Wittenberdze

W dniach od 15 do 21 czerwca br. obradowała w Wittenberdze Rada Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL). Mottem spotkania były słowa „Ugruntowani w Bożej miłości – zmierzając ku Bożej przyszłości”. Było to ostatnie posiedzenie Rady przed 12. Zgromadzeniem Ogólnym ŚFL, które odbędzie się w maju 2017 roku w Windhoek (Namibia).

Rada, składająca się z 49 członków – świeckich i duchownych – zarządza ŚFL pomiędzy Zgromadzeniami Ogólnymi.

Pielgrzymka

Spotkanie Rady ŚFL rozpoczęło się w nietypowy sposób – od pielgrzymki. Członkowie Rady wraz z zaproszonymi partnerami ekumenicznymi ze Światowej Rady Kościołów z sekretarzem generalnym ks. Olavem Tveit Fyksem na czele, Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan, którą reprezentował jej przewodniczący kard. Kurt Koch, a także z reprezentantami Światowej Wspólnoty Kościołów Reformowanych, odbyli pielgrzymkę do Wittenbergi, która rozpoczęła się przy kościele św. Mikołaja w Coswig. Delegatów ŚFL przywitali ks. Joachim Liebig, zwierzchnik Ewangelickiego Kościoła Anhalt, ks. bp Hubert Berenbrinker, biskup pomocniczy archidiecezji Paderborn reprezentujący niemiecki episkopat rzymskokatolicki, oraz Doris Berlin, burmistrz Coswig.

200 pielgrzymów z 35 krajów przeszło 16-kilometrowy odcinek, zatrzymując się w Apollensdorf. Trzy stacje pielgrzymki obejmowały rozważania tematów, przygotowujących Kościoły luterańskie do jubileuszu 500-lecia Reformacji. Głównym mottem obchodów jest hasło: Wyzwoleni przez Bożą łaskę, które składa się z trzech tematów: Ludzie – nie na sprzedaż; Stworzenie – nie na sprzedaż i Zbawienie – nie na sprzedaż.

Nabożeństwo z prezydentami

Nabożeństwo z Wieczerzą Pańską inaugurujące spotkanie Rady odbyło się w odrestaurowanym Kościele Miejskim Marii Panny, w którym ks. Marcin Luter wygłaszał pierwsze kazania reformacyjne. Nabożeństwo prowadził bp Gerhard Ulrich, zwierzchnik Zjednoczonego Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego Niemiec (VELKD) oraz Kościoła Północy (Nordkirche) wraz z ks. bp Ilse Junkermann, biskupką Ewangelickiego Kościoła Środkowych Niemiec.

W nabożeństwie uczestniczył Joachim Gauck, prezydent Republiki Federalnej Niemiec.

W przemówieniu skierowanym do zboru prezydent Gauck podkreślił znaczenie Reformacji dla Niemiec i świata:

– Pierwsza msza celebrowana w języku niemieckim w tym właśnie kościele, Kościele Miejskim, była ważnym krokiem ku kapłaństwu wszystkich wierzących. Boże obietnica wolności, o której mówił Luter, oznacza, że Bóg bezwarunkowo akceptuje człowieka i to czyni ludzi wolnymi – a zatem nie skoncentrowanie się na sobie czy uzależnienie od władzy kościelnej czy jakiejkolwiek władzy świeckiej, ale wolność niezależnego myślenia i wyznawania oraz odpowiedzialnego postępowania – powiedział prezydent Gauck.

Prezydent RFN podziękował ŚFL za zaangażowanie na rzecz uchodźców, przypominając również ekumeniczne zaangażowanie luteran w dialogu z Kościołem rzymskokatolickim, prawosławiem, jak i Kościołami anglikańskimi, reformowanymi i innymi chrześcijanami.

Uprzejmość nie wystarcza

Kryzysy, z jakimi zmaga się świat wymagają czegoś więcej niż naszej uprzejmości, ale wymagają od nas konkretnych działań. Nie możemy jednak działać w pełni bez stawiania pytania o nasze fundamentalne założenia i motywacje – zaznaczył prezydent ŚFL, ks. bp Munib Younan z Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Jordanii i Ziemi Świętej. – Musimy jasno ze sobą rozmawiać, nazywać prawdę tak, jak ją odbieramy. Wprawdzie kurtuazja odgrywa pewną rolę, to jednak poszukiwanie jedynie ‘uprzejmości’ może zaszkodzić celom, jakie ma przed sobą nasz wspólny język.

Według prezydenta ŚFL konieczne jest ponowne przestudiowanie luterańskiego rozumienia natury i celu urzędu biskupa, szczególnie w globalnym kontekście chrześcijańskim, który coraz mocniej koncentruje się na materialnym sukcesie. – Pytania o rozumienie Kościoła wymagają dalszych pytań o rolę i władzę biskupów. Ich autorytet, podobnie jak wszystkich innych pastorów, winien być poddany miłości i wyzwalającemu przykazaniu ostatecznego autorytetu luteran – Ewangelii.

Bp Younan odniósł się również do kryzysu migracyjnego, wskazując, że obecnie jest ok. 2,3 milionów uchodźców. Duchowny przyznał, że ŚFL często otrzymuje pytania, dlaczego nie pomaga głównie luteranom i innym chrześcijanom, i wyjaśnił, że wielką siła luterańskiej misji jest właśnie pomoc wszystkim bez względu na wyznanie czy religię. – Naszym zadaniem jest niesienie pomocy ludzkości, profetycznej diakonii, odpowiedź na każdą ludzką krzywdę.

Diakonia elementem luterańskiej tożsamości – podziękowania za solidarność

Bycie luteraninem oznacza diakonijną postawę wobec świata – zaznaczył w swoim sprawozdaniu ks. Martin Junge, sekretarz generalny ŚFL. Głównym wątkiem wystąpienia ks. Junge była reakcja Kościołów luterańskich na kryzys uchodźczych. Sekretarz generalny podkreślił, że dziś solidarność międzyludzka nie jest oczywista, odnosząc się tym samym do różnicy zdań ws. uchodźców nie tylko między liderami politycznymi, organizacjami międzynarodowymi, ale wspomniał też o liniach podziałów w społeczeństwach.

– Dziękuję wielu liderom kościelnym w Europie za niezłomne wsparcie osób uciekających przed konfliktami, przemocą i niesprawiedliwym nierównościom tego świata, i to mimo braku politycznej woli decydentów, aby właściwie zareagować na powstały kryzys. Wielu z nich niezachwianie stało po stronie tych, którzy potrzebowali ochrony i wsparcia – dodał.

Ekumenizm, statystyki, ordynacja kobiet i reelekcja

Ks. Junge przypomniał o zbliżającym się historycznym spotkaniu ekumenicznym w Szwecji, podczas którego luteranie i rzymscy katolicy z udziałem papieża Franciszka wspólnie zainaugurują upamiętnienie 500-lecia Reformacji.

Ponadto ks. Junge przytoczył najnowsze statystyki, z których wynika, że w porównaniu do danych sprzed dwóch lat liczba luteran, należących do Kościołów członkowskich ŚFL zwiększyła się z 71 do 73 milionów osób.

Po raz pierwszy w historii ŚFL największymi Kościołami Wspólnoty są Kościoły afrykańskie – Ewangelicki Kościół Mykane Yesus z Etiopii oraz Ewangelicko-Luterański Kościół Tanzanii. Dotychczasowa „jedynka” – Kościół Szwecji – znalazł się na trzecim miejscu.

Odnosząc się do decyzji Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Łotwy o wykreśleniu z prawa kościelnego możliwości ordynacji kobiet (przypomnijmy, że Kościół ten de facto zaprzestał ordynacji w 1993 roku), ks. Junge wyraził ubolewanie z rozwoju wydarzeń, przypominając, że 82% Kościołów ŚFL ordynuje kobiety, a kolejne dyskutują na ten temat. Jednocześnie ks. Junge wyraźnie podkreślił, że nie może być mowy o jakimkolwiek narzucaniu Kościołom, czy mają lub nie ordynować kobiety.

W związku z mijającą kadencją sekretarza generalnego ŚFL, Rada na wniosek prezydenta ŚFL dokonała wyboru ks. Martina Junge na druga kadencję do 31 października 2024 roku.

Finanse

Sprawozdanie finansowe złożyła również skarbnik ŚFL, Christina Jackson-Skelton. Dochód ŚFL w porównaniu z rokiem ubiegłym wzrósł o 24% w związku z donacjami ze strony osób prywatnych i międzynarodowych organizacji na rzecz uchodźców. W 2015 roku dochód ŚFL wyniósł 144 mln euro. O 100 tys. euro zwiększyła się kwota składek Kościołów członkowskich (łącznie 2,4 mln euro). 90% swoich przychodów ŚFL wydaje na szerokie działania pomocowe w ramach Departamentu Służby Świata, 6% na misję, oraz po 2% na programy teologiczne oraz funkcjonowanie sekretariatu w Genewie.

Kościół i świat

Rada ŚFL przyjęła ponadto dokument studyjny poświęcony roli Kościoła w życiu publicznym. Jednym ze współautorów tekstu jest polski teolog ewangelicki, dr Jerzy Sojka (Chrześcijańska Akademia Teologiczna). Tekst jest obecnie tłumaczony na język polski, a jego wersję oryginalną można przeczytać tutaj.

>> Galeria zdjęć z posiedzenia Rady ŚFL w Wittenberdze